‘Die dreiging kwam echt binnen’

Begin 2021 worden de signalen steeds sterker dat het kritiek kan worden. In alle regio’s worden plannen gemaakt om ook in een uiterste noodsituatie zo lang mogelijk de meest noodzakelijke zorg en ondersteuning te kunnen bieden. Ook in de regio Hollands Midden. Martin: “We hadden het niet helemaal meer in de hand. De druk in de zorg was dusdanig hoog dat we ons zorgen maakten. Daarom zijn we plannen en scenario’s gaan uitwerken. Stel dat het echt misgaat, wat hebben we dan nodig? Hoe gaan we keuzes maken wie we wel en niet kunnen behandelen?”

Oefensessie

Er liggen op dat moment al landelijke leidraden klaar. Maar dat wil niet zeggen dat de uitvoering daarmee geborgd is. Martin: “Wij hebben, om daar meer grip op te krijgen, in het LUMC in een collegezaal een oefensessie gehouden met triageteams. Want stel dat we echt die noodlottige beslissingen moeten nemen? ‘Er is altijd wel ergens een bed’, was bij sommigen nog steeds de gedachte. Maar nee, niet bij fase-3. Die dreiging kwam echt binnen.”

Bottlenecks en schaduwroosters

De oefeningen voor Code Zwart worden zelfs uitgebreid naar de hele keten. Martin: “In het Zorg Coördinatie Centrum zitten zowel medisch specialisten uit de ziekenhuizen als huisartsen. Daar maakten we afspraken over wie we in fase-3 thuis zouden laten en wie we naar het ziekenhuis zouden laten komen. Ook keken we goed waar bottlenecks zouden kunnen ontstaan. En voor iedereen die mogelijk in een triageteam zou moeten meedraaien maakten we schaduwroosters.”

Stressvolle situaties

Hoogtepunt van de voorbereidingen is een collegezaalsessie in het LUMC. Daar zijn alle betrokkenen aanwezig en komen alle denkbare dilemma’s, behorende bij fase-3 op tafel. Ook de politie is daarbij. Martin: “De emoties kunnen hoog oplopen. De politie heeft veel ervaring in het omgaan met stressvolle situaties, dus was het goed daar samen op te oefenen.” Daar worden ook afspraken gemaakt over de ‘nazorg’ van medisch personeel. Martin: “Want hoe zorg je ervoor dat zij na afloop van hun diensten niet onderuitgaan?”

Positief effect

Uiteindelijk komt het niet zover, niet in het voorjaar en ook niet in het najaar. De voorbereidingen op fase-3 hebben wel een positief effect, vindt Martin: “Normaal gesproken is de hele keten vrij slapend. Maar we hebben nu gezien dat alles goed werkt als het erop aankomt. Iedereen werkte mee, we gaven elkaar de ruimte en snapten elkaars problemen. Daar zullen we in de toekomst alleen maar profijt van hebben.”